Αρχείο κατηγορίας Παιδοψυχίατροι

Διαζύγιο: πως ενημερώνουμε το παιδί για την απόφαση των γονιών του

Γράφει ο Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος Γιάννης Ξηντάρας (paidi-efivos.gr)    

Κάθε χωρισμός (σε περίπτωση γάμου το διαζύγιο) είναι δύσκολος και επώδυνος, όταν υπάρχει και παιδί είναι μία επιπλέον δυσκολία. Η δυσκολία έγκειται στο πώς να διαχειριστούν οι γονείς το παιδί. Είναι μία άβολη κατάσταση. Πρέπει να το ενημερώσουν; Να του μιλήσουν μαζί ή χωριστά ο καθένας; Μήπως να προσποιούνται το ζευγάρι; Οι ερωτήσεις , οι σκέψεις πολλές και η αγωνία μεγάλη. Ουσιαστικά, οι γονείς θέλουν το παιδί να μην πληγωθεί και να γίνει η όλη  διαδικασία του χωρισμού όσο πιο ανώδυνα γίνεται.

Προσωπικά δεν γνωρίζω κανένα διαζύγιο που να έληξε εύκολα και ευχάριστα… η διαδικασία του είναι επώδυνη καθώς σηματοδοτεί ένα τέλος. Το παιδί δε το προστατεύουμε αποκρύπτοντας του την αλήθεια. Δυστυχώς αναπόφευκτα θα στεναχωρηθεί, θα πονέσει, θα χρειαστεί το χρόνο του για να δεχτεί την νέα πραγματικότητα. Δεν υπάρχει κάποιος μαγικός τρόπος για να μεταφερθεί η συνθήκη του διαζυγίου και να μην πληγωθεί το παιδί… και αυτό πρέπει οι γονείς να το πάρουν ως δεδομένο. Κατά συνέπεια η προσπάθεια τους, πρέπει να βασιστεί στην ειλικρίνεια, να μιλήσουν με ηρεμία και εστιάζοντας στην ουσία. Συγκεκριμένα:

  • Καλό είναι η συζήτηση μεταξύ γονιών και παιδί να γίνει όταν το ζευγάρι έχει πάρει τις οριστικές του αποφάσεις. Τι εννοώ; Να μην γίνει, όταν το ζευγάρι δεν είναι σίγουρο για το διαζύγιο τους και υποβάλλουν το παιδί σε ένα κλίμα ανασφάλειας. Ούτε όμως και αρκετά αργότερα και παραμένει το παιδί σε ένα χώρο αμφιβολίας και μη ειλικρίνειας.
  • Καλό είναι η συζήτηση να γίνει και με τους δυο γονείς παρόντες. Η εικόνα που σχηματίζεται στο παιδί είναι πως μπορεί ως ζευγάρι να χωρίζουμε αλλά ως γονείς παραμένουμε μαζί, ενωμένοι.
  • Καλό είναι στη συζήτηση οι γονείς να μην κατηγορούν ο ένας στον άλλον, να μην επικρίνουν, να μην τσακωθούν μπροστά στο παιδί. Αντιθέτως, η συζήτηση να παραμείνει στη σχέση τους με το παιδί και όχι στη αναμεταξύ τους.
  • Καλό είναι να τονίζουμε στη συζήτηση μαζί τους πως το παιδί δεν ευθύνεται για κανένα λόγο για την απόφαση τους. Τα παιδιά νιώθουν ενοχικά και είναι ωφέλιμο να του ξεκαθαριστεί και να ελαφρυνθεί από αυτό το βάρος.
  • Προσοχή! Η συζήτηση γίνεται για να ενημερωθεί το παιδί για την απόφαση των γονιών του, το διαζύγιο και όχι για να μας πει την γνώμη του. Επιτρέπουμε στα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματα τους. Τα παιδιά θα θυμώσουν, θα στεναχωρηθούν, θα θελήσουν τον χρόνο τους για να μπορέσουν να μεταβολίσουν το συναισθηματικό τους φορτίο…

Μόνο με ειλικρίνεια, αμεσότητα, ηρεμία και υπομονή μπορούμε να προσεγγίσουμε ένα θέμα δύσκολο και λεπτό όπως αυτό ενός διαζυγίου.

—————————————————————————————————

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος στο Περιστέρι, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.

Εθισμός των νέων στο Διαδίκτυο. Αναγνωρίστε τα σημάδια κινδύνου

ethidiadiktio

Ηχηρό καμπανάκι προς γονείς και εκπαιδευτικούς για το σοβαρό πρόβλημα του εθισμού των νέων στο διαδίκτυο, εκπέμπουν παιδοψυχίατροι και ψυχοθεραπευτές.

Το πρόβλημα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, τείνει να πάρει διαστάσεις «επιδημίας» σε παγκόσμιο επίπεδο , καθώς σύμφωνα με μελέτες στην Ασία το ποσοστό εθισμού είναι πάνω από 10%, στην Αμερική  7.5%  και στην Ελλάδα κοντά στο 10%.

«Το διαδίκτυο είναι ένα μέσο που έχει αλλάξει την ζωή μας σε μεγάλο βαθμό. Διευκολύνει την καθημερινότητα μας , δίνει απίστευτες πληροφορίες, αλλά ουδέν καλό αμιγές κακού» τονίζει η παιδοψυχίατρος κ. Μερσύνη Αρμενάκα.

Το διαδίκτυο, σύμφωνα με τους ειδικούς,  αποτελεί  πλέον στοιχείο της ζωής μας αλλά ο τρόπος που χρησιμοποιείται σχετίζεται κατά πολύ με τις ανάγκες των ατόμων. Κρύβει δε κινδύνους και παγίδες για τους νέους που μόνο με τη επικοινωνία και την υποστήριξη της οικογένειες μπορούν να αντιμετωπισθούν.

«Σε όλες τις μορφές εθισμού, ότι και αν αφορά, όπως το διαδίκτυο η  τη χρήση ουσιών ή τα θέματα διατροφής έχει διαπιστωθεί ότι είναι καταλυτικός ο παράγοντας οικογένεια είτε ως αιτία, είτε ως έγκαιρη παρέμβαση» εξηγεί  η κ. Αρμενάκα και προσθέτει: «Στην κλινική παιδοψυχιατρική πρακτική τα παιδιά που φτάνουν στο σημείο να εθιστούν στο διαδίκτυο είναι παιδιά με ελλειπή επικοινωνία με τους γονείς τους και δύσκολη- παθολογική καθημερινότητα. Παιδιά που ψάχνουν τρόπο να αποκοπούν από τα προβλήματα της καθημερινότητας και να κατευνάσουν τα έντονα αισθήματα που τα κατακλύζουν μέσω ενός τρόπου που τους αποσυνδέει από την πραγματικότητα».

Ενδείξεις εθισμού των νέων στο διαδίκτυο 

Οι γονείς θα πρέπει να κινητοποιηθούν άμεσα όταν το παιδί τους :

  • Έχει καθημερινή πολύωρη πλοήγηση στο διαδίκτυο
  • Παραμελεί τις υποχρεώσεις του λόγω της πλοήγησης
  • Έχει μειωμένη απόδοση στο σχολείο
  • Προτιμά την πλοήγηση από την επαφή με κάποιο φίλο ή μέλος της οικογένειας
  • Γίνεται  επιθετικό σε ερωτήσεις γύρω από την χρήση του διαδικτύου
  • Σκέφτεται ότι η ζωή θα είναι ανιαρή χωρίς το  internet
  • Χάνει ώρες ύπνου εξαιτίας πολλών ωρών παραμονής στο διαδίκτυο
  • Προσπαθεί να κρύψει  πόσες ώρες είναι online
  • Προτιμά την πλοήγηση από την έξοδο με φίλο από το σπίτι
  • Έχει μεγάλο εκνευρισμό
  • Αποτυγχάνει, μετά από συζήτηση,  να μειώσει τις ώρες στο Ιντερνέτ παρά την προσπάθεια του.

Οι πρώτες τους κινήσεις θα πρέπει να είναι ο έλεγχος του email, του facebook  και του twitter, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ζητήσουν την γνώμη ενός παιδοψυχίατρου.

Η θεραπεία είναι είτε ατομική ψυχοθεραπεία βασισμένη σε Γνωσιακού Τύπου παρεμβάσεις και ψυχοεκπαίδευση, είτε ομαδική και οικογενειακή  ψυχοθεραπεία σε εξειδικευμένα κέντρα αντιμετώπισης του Εθισμού στο Διαδίκτυο.

Υπάρχουν και κάποια εγχειρίδια αυτοβοήθειας ξένης βιβλιογραφίας που βοηθούν σε ηπιότερα προβλήματα ή για αρχική ενημέρωση του ατόμου. Επίσης υπάρχουν  ιστοσελίδες  (netaddiction.com, globaladdiction.org, healthyplace.com)  για τεστ  , τα οποία μπορεί να συμπληρώσει το παιδί για μια αδρή εκτίμηση αν χρειάζεται να γίνει άμεση  παραπομπή για αντιμετώπιση του φαινομένου από ειδικούς της ψυχικής υγείας.

Άγνωστο το μελλοντικό κόστος

Σύμφωνα με τα στοιχεία  πρόσφατη έρευνα της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (πανελλαδικό δείγμα 1007 εφήβων 15-16 χρόνων) τα εθισμένα παιδιά έχουν χαμηλή βαθμολογία σχολειού (βαθμός <12) σε σύγκριση με αυτά που ασχολούνται με το διαδίκτυο σε φυσιολογικά πλαίσια.

Επίσης, επιδίδονται σε παιχνίδια τύχης και χρησιμοποιούν υλικό με σεξουαλικό περιεχόμενο σημαντικά συχνότερα από τους υπόλοιπους.

«Παρατηρώντας την ψυχοπαθολογία που παρουσιάζουν οι εθισμένοι νέοι  διαφαίνονται  αυξημένες τάσεις αυτοεπιθετικότητας και παραβατικών συμπεριφορών, ενώ ακόμα και  οι νέοι με την οριακή χρήση (στάδιο προ της «εξάρτησης», ωστόσο προβληματική χρήση) παρουσιάζουν τάσεις καταθλιπτικού  συναισθήματος, χαμηλή αυτοεκτίμηση  και κοινωνικό άγχους. Γενικά οι έφηβοι με προβληματική χρήση φαίνεται να αποκτούν μια κακώς εννοούμενη «άνεση» με το διαδίκτυο καταργώντας όρια και παρουσιάζοντας συμπεριφορές υψηλού κινδύνου» καταλήγει η κ. Αρμενάκα.

Πέρα από τους κινδύνους αυτούς οι νευροεπιστήμονες προχωρούν ένα βήμα ακόμη ανησυχώντας για τις μακροπρόθεσμες  επιπτώσεις στις μελλοντικές γενιές σε επίπεδο ανατομικό και παθοφυσιολογικό.

Κι αυτό γιατί είναι γνωστό τις τελευταίες δεκαετίες ότι ο εγκέφαλος δεν είναι ένα στατικό όργανο αλλά διαμορφώνεται σε όλη μας την ζωή. Από την νευροβιολογική οπτική φαίνεται ότι η λειτουργία του εγκεφάλου μας είναι αποτέλεσμα μιας διαρκούς σύνδεσης νευρωνικών κυκλωμάτων που επηρεάζονται από την φύση μας, την ανατροφή μας, τις εμπειρίες μας και  την κληρονομικότητα που φέρουμε.

Δηλαδή  οι γονεικές μας επιδράσεις, γνωριμίες που κάνουμε στην ζωή μας, ακόμα και η ψυχοθεραπεία αλλάζουν τον εγκέφαλο αλλάζοντας τις συναπτικές συνδέσεις των νευρώνων και τα κυκλώματα των νεύρων. Οι ανθρώπινες γνωριμίες δημιουργούν νευρωνικές συνδέσεις ,όπως ανάφερε ο Siegel ήδη από το 1999. Οι εμπειρίες διαμορφώνουν τον εγκέφαλο δηλαδή ουσιαστικά η Εμπειρία είναι βιολογία, σύμφωνα με τον ίδιο ερευνητή.

Επειδή ο εγκέφαλος είναι ένα προσαρμόσιμο όργανο και οι δομές του χτίζονται μέσα από τις αλληλεπιδράσεις με τους άλλους γύρω μας, όταν λείπουν οι επιδράσεις αυτές οι συνέπειες μακροχρόνια θα είναι παρόμοιες με αυτές του ιδρυματισμού στα μωρά.

Παιδοψυχιατρικές μελέτες παρατήρησης σε μωρά που ζούσαν σε ορφανοτροφεία, έδειξαν ότι μωρά που είχαν τα απαραίτητα υλικά αγαθά αλλά στερούνταν  το χάδι και την ανθρώπινη επικοινωνία αδυνατούσαν να αναπτυχθούν σωματικά και νοητικά και πέθαιναν. Αναλογικά η έλλειψη επαφής σε μεγαλύτερες ηλικίες οδηγεί σε κοινωνικό μαρασμό και κάτι τέτοιο φαίνεται να προκαλεί η εμμονή με την online ζωή.

Της Παιδοψυχιάτρου, Μερσύνης Αρμενάκα

Ιατρείο:
Θεοφράστου 6, Περιστέρι
Τηλ: 2105720500
email: [email protected]