ΣΤΗΡΙΞΙΣ PLUS - ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ & ΠΑΙΔΙΟΥ - ΑΓΓΕΛΙΚΗ Ι. ΜΠΑΛΑΤΣΟΥΡΑ

Το κέντρο στήριξις plus δημιουργήθηκε με σκοπό την πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και την αποκατάσταση δυσκολιών που δυσχεραίνουν την λειτουργικότητα του παιδιού.

Οι υπηρεσίες του στήριξις plus αφορούν παιδιά, εφήβους και ενήλικες.

Η διάγνωση και αξιολόγηση πραγματοποιείται με χρήση έγκυρων διαγνωστικών μέσων που εξετάζουν το επίπεδο:

•    Λόγου, ομιλίας και επικοινωνίας
•     Κινητικού συντονισμού και γραφοκινητικότητας
•     Σχολικής ετοιμότητας
•     Μαθησιακών δυσκολιών
•     Νοημοσύνης
•     Προσωπικότητας
•     Ψυχικής υγείας

 

Αξιολόγηση

H αξιολόγηση του ατόμου, σε κάθε είδος θεραπείας αποτελεί την έναρξη και την βάση του θεραπευτικού προγράμματος.
Μέσω της αξιολόγησης ο θεραπευτής ελέγχει τις ικανότητες και τις ελλείψεις του ατόμου σε όλα τα επίπεδα και θέτει τους ανάλογους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται μέσω διαφόρων δοκιμασιών και δραστηριοτήτων, ενώ συχνά γίνεται χρήση σταθμισμένων tests τα οποία αναλύουν λεπτομερώς τις επιδόσεις του ατόμου.

Παράλληλα με την αξιολόγηση γίνεται και η λήψη του ιστορικού από την οικογένεια, ώστε ο θεραπευτής να έχει όλες της απαραίτητες πληροφορίες που θα τον βοηθήσουν να προβεί στην διάγνωση των δυσκολιών του ατόμου. Στο κέντρο μας πέρα από την αρχική αξιολόγηση πραγματοποιούνται επαναξιολογήσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να ελέγχεται η πορεία του ατόμου και να επαναπροσδιορίζονται οι στόχοι του θεραπευτικού προγράμματος, εφόσον χρειαστεί.

Διάγνωση

Μετά από μία ολοκληρωμένη αξιολόγηση ο θεραπευτής είναι σε θέση να προβεί στην διάγνωση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει το άτομο. Σε κάποιες περιπτώσεις για την πιο ακριβής και εμπεριστατωμένη διάγνωση γίνεται παραπομπή του ατόμου και σε άλλους ειδικούς της διεπιστημονικής ομάδας (π.χ. παιδοψυχίατρο, αναπτυξιολόγο κ.α.). Η διάγνωση των δυσκολιών του ατόμου καθορίζει και τον τρόπο αντιμετώπισης τους.

Αποκατάσταση
Έπειτα από την αξιολόγηση του ατόμου και την διάγνωση των δυσκολιών του ακολουθεί η αποκατάσταση τους. Η έγκαιρη διάγνωση και αποκατάσταση των δυσκολιών του ατόμου παίζουν σημαντικό ρόλο στην μετέπειτα εξέλιξη του σε όλους τους τομείς ανάπτυξης του. Ο θεραπευτής σε συνεργασία με την υπόλοιπη διεπιστημονική ομάδα αλλά και την οικογένεια του ατόμου είναι αυτός που θα δημιουργήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης των δυσκολιών του.

 

ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την πρόληψη, αξιολόγηση και αποκατάσταση διαταραχών που αφορούν την λεκτική ή μη επικοινωνία αλλά και τον λόγο (γραπτό ή προφορικό) σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες. Οι διαταραχές αυτές μπορεί να είναι:

•     Διαταραχές άρθρωσης
•     Φωνολογικές διαταραχές
•     Καθυστέρηση λόγου και ομιλίας
•     Διαταραχές της ροής της ομιλίας (τραυλισμός, ταχυλαλία)
•     Διγλωσσία
•     Νευρολογικές διαταραχές λόγου και ομιλίας (αποτέλεσμα αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, κακώσεων, εγκεφαλικής παράλυσης)
•     Διαταραχές που οφείλονται σε βαρηκοΐα/κώφωση
•     Διαταραχές που οφείλονται σε νοητική υστέρηση/ σύνδρομα/διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή
•     Μαθησιακές δυσκολίες/δυσλεξία.

Αφορά την πρόληψη, την διάγνωση και την καταπολέμηση των διαταραχών του λόγου.Ο λογοθεραπευτής έχει ως κύριο μέλημα την γλωσσική ανάπτυξη ή και την αποκατάσταση, μέσω ειδικών δραστηριοτήτων, των δυσκολιών που αφορούν όλα τα επίπεδα του λόγου (αντίληψη, έκφραση, λεξιλόγιο, φωνολογία, άρθρωση, μορφολογία, σύνταξη, πραγματολογία).

Η διάγνωση και μετέπειτα η αποκατάσταση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει στον λόγο του το άτομο που χρήζει λογοθεραπείας βασίζεται σε μια πλήρη αξιολόγηση ώστε να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πλάνο αντιμετώπισης των δυσκολιών του.

Η απόκτηση της γλώσσας προκύπτει από μία εσωτερική διεργασία του λόγου που προηγούμενα έχει ακουστεί. Το άτομο που καθυστερεί να μιλήσει δεν έχει τρόπο να εκφράσει τις ανάγκες του και τα συναισθήματα του. Ένα τέτοιο άτομο αν δεν δεχτεί την κατάλληλη και έγκαιρη παρέμβαση θα είναι πάντα πιο πίσω αναπτυξιακά συγκριτικά με τους συνομηλίκους του και θα έχει πολλές πιθανότητες να παρουσιάσει μαθησιακές δυσκολίες κατά την ένταξη του στο δημοτικό.

Για να καταλάβει ένας γονιός ότι το παιδί του έχει κάποιες δυσκολίες στον λόγο του θα πρέπει να δώσει σημασία στις ενδείξεις που μπορεί να υπάρχουν από πολύ νωρίς. Η καθυστέρηση της ανάπτυξης της ομιλίας, η δυσκατάληπτη/ακατάληπτη ομιλία από την ηλικία των 2,5 ετών, το φτωχό λεξιλόγιο και η δυσκολία στην σύνταξη σωστών προτάσεων θα πρέπει να θορυβήσουν τους γονείς. Οι ενδείξεις αυτές δεν δηλώνουν ότι το παιδί έχει χαμηλό δείκτη νοημοσύνης είναι όμως η αφορμή για να προβληματιστούν και να απευθυνθούν στον ειδικό για μία γνώμη.

Πιο αναλυτικά, οι δυσκολίες στον λόγο θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως εξής:

 

• Δυσκολίες παραγωγής ήχων: αφορούν φωνολογικές ή αρθρωτικές δυσκολίες που σαν αποτέλεσμα έχουν το παιδί να παρουσιάζει δυσκατάληπτο λόγο και να μην μπορεί να γίνει κατανοητό από κάποιον τρίτο. Αν οι δυσκολίες αυτές δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως μπορεί να δημιουργήσουν, μετέπειτα, δυσκολίες στην γραφή καθώς το παιδί θα γράφει τους ήχους όπως τους αρθρώνει.
• Δυσκολίες στην σημασιολογική ανάπτυξη και φτωχό λεξιλόγιο: όσες πιο πολλές λέξεις γνωρίζει ένα παιδί τόσο πιο ικανό είναι να εκφραστεί. Αν το παιδί μεγαλώνοντας δεν αυξάνει τον αριθμό των λέξεων που χρησιμοποιεί ή δυσκολεύεται να ανακαλέσει αρκετές λέξεις μετέπειτα θα έχει δυσκολίες στην έκφραση του προφορικά ή γραπτά.
• Δυσκολίες στην γραμματική ή και στην σύνταξη: το παιδί μπορεί να κάνει λάθος χρήση της γραμματικής στον λόγο του ή να σχηματίζει ελλείπεις προτάσεις με λάθη στην σύνταξη.
• Δυσκολίες στην σωστή χρήση και κατανόηση της γλώσσας: αυτές μπορεί να αφορούν την δυσκολία κατανόησης του χιούμορ ή του μεταφορικού λόγου ή την λάθος χρήση του λόγου σε σχέση με τον συνομιλητή π.χ. πληθυντικός ευγενείας.Αν το παιδί αντιμετωπίζει κάποια/κάποιες από αυτές τις δυσκολίες στον λόγο του καλό θα είναι να γίνει μία λογοπεδική αξιολόγηση ώστε να προταθεί η κατάλληλη παρέμβαση για αυτό.

ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Εργοθεραπεία είναι η χρήση της σκόπιμης δραστηριότητας σε άτομα που η λειτουργικότητα τους έχει περιορισθεί, είτε από σωματικό τραυματισμό (κινητικές διαταραχές) είτε από ψυχοκοινωνική δυσλειτουργία, αναπτυξιακές ή μαθησιακές δυσκολίες, με σκοπό την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανεξαρτητοποίηση, την πρόληψη των δυσκολιών και την προαγωγή της υγείας.

Αν το άτομο παρουσιάζει διαταραχές σε έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω τομείς τότε χρήζει παρέμβασης από εργοθεραπευτή. Οι τομείς αυτοί είναι:

• στην λεπτή κιντικότητα: στους λεπτούς χειρισμούς των δακτύλων-χεριών, στις γραφοκινητικές δεξιότητες, την λαβή και τον έλεγχο του μολυβιού, τον έλεγχο του καρπού και του βραχίονα, την λαβή και χρήση του ψαλιδιού.
• Στην αδρή κινητικότητα: την ικανότητα να πετάει/πιάνει την μπάλα, την ισορροπία τον κινητικό συντονισμό και την εφαρμογή εναλλασσόμενων κινητικών εντολών.
• Στον οπτικοκινητικό συντονισμό (στόχος, λαβύρινθος).
• Στην οπτικοχωρική αντίληψη (κατασκευή παζλ).
• Στο γνωστικό και αντιληπτικό τομέα: την οπτική διάκριση (εύρεση ομοιοτήτων-διαφορών), τις χωροχρονικές σχέσεις και την οπτική μνήμη.
• Στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής: την αυτόνομη ένδυση-απόδυση , τη σίτιση, την αυτοεξυπηρέτηση, την κοινονικοποίηση-αυτονομία (σε διαφορετικά περιβάλλοντα, πραγρατοποιήση εξωτερικών προγραμμάτων πέρα από τον χώρο της συνεδρίας) και την διαχείρηση χρημάτων.
• Στις κοινωνικές δεξιότητες: τις δεξιότητες συνεργασίας, την ανάπτυξη της αυτοαντίληψης και της αυτοεκτίμησης, την ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής και την ικανότητα ακολουθίας εντολών.

Ο εργοθεραπευτής μέσω της αξιολόγησης του ατόμου αναπτύσσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης σύμφωνα με τις δυσκολίες του με στόχο το θεραπευτικό αποτέλεσμα. Δίνοντας βάση σε όλες τις απαραίτητες, για την καθημερινή ζωή του ατόμου, δραστηριότητες, δουλεύει με άτομα όλων των ηλικιών που παρουσιάζουν διαταραχές στην εκτέλεση των δραστηριοτήτων αυτών και τα περιορίζουν κοινωνικά.

Πιο συγκεκριμένα, ο ειδικός έχει την ικανότητα και τις γνώσεις να αξιολογεί με ποικίλα μέσα (παρατήρηση, δοκιμασίες, σταθμισμένα και μη test κλπ) τις ικανότητες και τις δυσκολίες που παρουσιάζει το άτομο αλλά και να εντοπίζει τους παράγοντες που οδηγούν στις δυσκολίες αυτές. Έπειτα να θέτει στόχους, μακροπρόθεσμους και βραχυπρόθεσμους, και να σχεδιάζει την παρέμβαση του ατόμου αξιοποιώντας τα δεδομένα της αξιολόγησης.
Κατά την έναρξη αλλά και την διάρκεια του θεραπευτικού προγράμματος διαβαθμίζει και προσαρμόζει τις δραστηριότητες και τα μέσα που χρησιμοποιεί. Προωθεί πάντα την ενεργητική συμμετοχή του θεραπευμένου και την γενίκευση όσων κατακτά σε διάφορα περιβάλλοντα.
Για το καλύτερο αποτέλεσμα της εργοθεραπείας σε ένα άτομο είναι βασικό να τηρείται η σταθερή παρακολούθηση του θεραπευτικού προγράμματος αλλά και να υπάρχει συμμετοχή/συνεργασία του περιβάλλοντος του ατόμου.

 

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ

Η ψυχολογική στήριξη παιδιών, εφήβων και ενηλίκων επιτυγχάνεται μέσω της συμβουλευτικής ή της ψυχοθεραπείας με στόχο την προώθηση ή την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας. Ο ψυχολόγος/ψυχοθεραπευτής βοηθά τον άνθρωπο να ξεκαθαρίσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα του, να αντιμετωπίσει τυχόν δυσκολίες και να βελτιώσει την συμπεριφορά του.

 

Οι γονείς ειδικότερα μπορούν να βοηθηθούν ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τα παιδιά τους, να μάθουν πώς να χειρίζονται δύσκολες καταστάσεις και να βελτιώσουν τις μεταξύ τους σχέσεις.
Παρακάτω αναφέρονται καταστάσεις οι οποίες μπορεί να χρίζουν παρέμβασης:

Για τα παιδιά:
•    ανησυχία, άγχος, φοβίες
•    προβλήματα στον ύπνο
•    σχολική άρνηση
•    μειωμένη κοινωνικότητα
•    κακή επίδοση στο σχολείο
•    απόσυρση και αδιαφορία
•    υπερκινητικότητα και διάσπαση προσοχής
•    νυχτερινή ενούρηση
•    προβλήματα συμπεριφοράς
•    θύματα σχολικού εκφοβισμού (bulling)

 

Για τους εφήβους:
•    επιθετική συμπεριφορά και εκρήξεις θυμού
•    άρνηση ή ανικανότητα επίλυσης καθημερινών προβλημάτων
•    τάσεις φυγής
•    χρήση ουσιών ή αλκοόλ
•    κατάθλιψη

Για τους ενήλικες:
•    χαμηλή αυτοεκτίμηση
•    κατάθλιψη
•    διαταραχές άγχους, κρίσεις πανικού
•    ανεξήγητη κόπωση ή αϋπνία
•    δυσκολία επικοινωνίας στις διαπροσωπικές σχέσεις
•    επιθυμία για αυτογνωσία
•    διατροφικές διαταραχές
•    φοβίες
•    δυσκολία ελέγχου θυμού

Η οικογένεια αποτελεί ένα κοινωνικό σύστημα, όπου τα μέλη της αλληλοσχετίζονται και αλληλοεπηρεάζονται, αλλά ταυτόχρονα επικοινωνούν με το περιβάλλον τους, αναπροσαρμόζοντας διαρκώς τις λειτουργίες, τις ανάγκες και τη δομή τους. Τα δυσλειτουργικά προβλήματα που εμφανίζονται σε ένα άτομο ή κάποιο μέλος της οικογένειάς του δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν αποκομμένα από το περιβάλλον του, και κυρίως από την άμεση οικογένεια του. Έτσι, βασική προϋπόθεση στην οικογενειακή συμβουλευτική-ψυχοθεραπεία είναι η οικογένεια να αποτελεί ένα σημαντικό σημείο αναφοράς, και οι προσωπικές αλλαγές ενός ατόμου να μπορούν να επιτευχθούν με την ενεργό συμμετοχή ολόκληρης της οικογένειας.

Συχνά, μια βασική μορφή δυσλειτουργίας μέσα σε μια οικογένεια είναι ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούν και σχετίζονται τα μέλη της. Βασικός στόχος ενός ψυχολόγου-συμβούλου είναι να ανιχνεύσει και να βοηθήσει να βρεθούν οι κατάλληλοι τρόποι επικοινωνίας που επιτρέπουν και καθιστούν δυνατή την αποφυγή των δυσλειτουργικών συμπεριφορών ή δυσκολιών, διευκολύνοντας τις όποιες προσωπικές ή οικογενειακές αλλαγές επιδιώκονται.
Η επαφή με το ψυχολόγο-σύμβουλο βοηθάει τους γονείς ως προς τη διαπαιδαγώγηση και την εξέλιξη του παιδιού τους, απαλλάσσοντας τους από την ανησυχία για το αν είναι καλοί γονείς, καθώς και να μεταβάλλουν τη στάση ή τη συμπεριφορά τους απέναντι στο παιδί τους, επιτυγχάνοντας καλύτερη επαφή και επικοινωνία μαζί του. Ακόμα, ενισχύει το ζευγάρι να αναπτύξει σχέσεις εμπιστοσύνης, σεβασμού και αλληλεγγύης, έτσι ώστε να υπάρχει καλύτερο ενδοοικογενειακό κλίμα.

Παράλληλα, η συμβουλευτική σε παιδιά/εφήβους έχει υποστηρικτικό χαρακτήρα. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία διερευνώνται οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές του παιδιού/εφήβου, βοηθώντας το/τον να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του, να αναπτύξει τις απαραίτητες ψυχολογικές δεξιότητες, αναγνωρίζοντας και διαχειρίζοντας τα συναισθήματά του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Επίσης, στόχος των θεραπειών είναι η παρότρυνση αλλαγής σκέψεων και συμπεριφορών που δυσκολεύουν το παιδί/έφηβο στην καθημερινότητά του, αναπτύσσοντας κοινωνικές δεξιότητες που θα το διευκολύνουν στην κοινωνικοποίηση, ωρίμανση, αυτονόμηση και στην αντιμετώπιση των καθημερινών του δυσκολιών.
Στο κέντρο μας λειτουργεί συμβουλευτική & ψυχολογική υποστήριξη παιδιών/εφήβων και γονέων υπό την εποπτεία ψυχολόγου-παιδοψυχολόγου, και με τη συνεργασία παιδοψυχιάτρου. Με τη συνεργασία των τμημάτων λογοθεραπείας, εργοθεραπείας και αποκατάστασης μαθησιακών δυσκολιών, η συμβουλευτική μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη αντιμετώπιση των δυσκολιών των παιδιών/εφήβων όσο και των γονέων τους.
Οι συνεδρίες συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης τόσο των παιδιών/εφήβων και των γονέων αλλά και ενηλίκων, πραγματοποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο, και η διάρκεια των θεραπειών ποικίλλει ανάλογα με τις ανάγκες και τα θέματα που προκύπτουν σε κάθε οικογένεια.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η ενεργή συνεργασία των γονέων είναι απολύτως απαραίτητη για την επιτυχή έκβαση των θεραπειών, διότι το οικογενειακό περιβάλλον έχει το σημαντικότερο ρόλο σε αυτήν τη διαδικασία.
Ειδική αγωγή είναι η επιστήμη που ασχολείται με τη διάγνωση και την αποκατάσταση των μαθησιακών δυσκολιών όπως είναι η δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαναγνωσία, δυσαριθμισία. Στόχος του σχολικού ψυχολόγου ή του ειδικού παιδαγωγού εκτός από την αποκατάσταση των παραπάνω είναι και η ενίσχυση του παιδιού σε ότι αφορά την κοινωνική του ένταξη. Ο ειδικός θέτει όρια και κανόνες, ενθαρρύνει το παιδί και επιβραβεύει την καλή συμπεριφορά.

 
ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ

Μέσω της ειδικής αγωγής αποκαθίστανται δυσκολίες τόσο στο μαθησιακό επίπεδο του παιδιού όσο και στο κομμάτι της συμπεριφοράς του.
Όλοι μας έχουμε εμπειρία απο παιδιά που «δυσκολεύονται να μάθουν», παρόλο που φαίνονται να προσπαθούν τόσο τα ίδια όσο και το περιβάλλον τους. Τα παιδιά αυτά θεωρείται ότι «δεν τα καταφέρνουν τόσο καλά στο σχολείο» και έτσι καλούνται να αξιολογηθούν και να συμμετάσχουν σε παιδαγωγικές και σπανιότερα σε ψυχολογικές παρεμβάσεις. Οι μαθησιακές δυσκολίες συνήθως αναγνωρίζονται ως μία γενική κατηγορία στην οποία επιχειρείται να ενταχθούν τα παιδιά που δυσκολεύονται και δείχνουν να μην έχουν επαρκείς ικανότητες για τις σχολικές απαιτήσεις.

Οι περισσότερες απο αυτές τις ικανότητες είναι επίκτητες και απαιτούν αφενός τη γνωστική επάρκεια του ατόμου και αφετέρου το ενεργό ενδιαφέρον και την εμπλοκή τόσο του ίδιου όσο και του περιβάλλοντος του (οικογενειακού, εκπαιδευτικού κ.λπ.). Καθώς δηλαδή η μάθηση και η διδασκαλία αποτελούν το κύριο πλαίσιο για την αναγνώριση και την κατανόηση των μαθησιακών δυσκολιών, η ενεργητική εμπλοκή και η κινητοποίηση απο την πλευρά των μαθητών παίζουν σημαντικό ρόλο στην αναγνώριση και την αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών. Η μάθηση επιτυγχάνεται σε υποστηρικτικά και ενδιαφέροντα για τους μαθητές πλαίσια τα οποία τους συγκινούν και τους προκαλούν να αποκτήσουν γνώσεις που οι ίδιοι θεωρούν ότι έχουν αξία. Οι μαθητές που βιώνουν αποτυχία στα μαθήματα σταδιακά εμπλέκονται όλο και λιγότερο στη διαδικασία της μάθησης, καθώς νοιώθουν πως δεν τα καταφέρνουν και κατά συνέπεια δεν τους αφορά. Έτσι αποφεύγουν, για παράδειγμα, τις διαδικασίες της ανάγνωσης με αποτέλεσμα να χάνουν συνεχώς έδαφος σε γλωσσικές και γνωστικές δεξιότητες λόγω της μειωμένης έκθεσης τους στα κείμενα.

Ας προσπαθήσουμε να σκεφθούμε τις μαθησιακές δυσκολίες ως ένα «συνεχές». Κάποια παιδιά δυσκολεύονται να μάθουν, αν και δεν παρουσιάζουν κάποια αισθητηριακή ανεπάρκεια, σοβαρή νοητική υστέρηση, συναισθηματικές διαταραχές ή σοβαρές αναπτυξιακές διαταραχές. Σε αυτή τη περίπτωση οι μαθησιακές δυσκολίες αποτελούν ένα πρωτογενές πρόβλημα, που η αιτία του φαίνεται να σχετίζεται κυρίως με μία ήπια ενδογενή διαταραχή. Το παιδί δυσκολεύεται να μάθει ακόμη και κάτω απο επαρκείς συνθήκες διδασκαλίας. Ο όρος ειδικές μαθησιακές δυσκολίες αφορά αυτή την κατηγορία. Στο άλλο άκρο του συνεχούς τοποθετούνται οι μαθητές που δεν μαθαίνουν όταν οι συνθήκες μάθησης είναι αντίξοες. Υπαρχουν σημαντικές μελέτες που καταδεικνύουν ότι τα παιδιά σε δύσκολες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες εκδηλώνουν μαθησιακές και ψυχοκοινωνικές δυσκολίες. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται κυρίως για ανεπάρκειες του περιβάλλοντος και όχι για ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Στο μέσο του συνεχούς υπάρχουν παιδιά που δεν μαθαίνουν ή δεν τα καταφέρνουν επαρκώς σε συνθήκες στις οποίες οι ατομικές διαφορές και ανάγκές τους δεν αντιμετωπίζονται κατάλληλα. Σε μία τέτοια περίπτωση οι γενικές μαθησιακές δυσκολίες αναγνωρίζονται περισσότερο ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης των χαρακτηριστικών των ατόμων και του περιβάλλοντος διδασκαλίας και μάθησης που καλείται να υποστηρίξει τα συγκεκριμένα άτομα.

 Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία η οποία παρουσιάζεται ως δυσκολία στην απόκτηση της δεξιότητας για διάβασμα και αργότερα ως μια αστάθεια στην ορθογραφημένη γραφή. Η δυσλεξία δεν οφείλεται σε νοητικό έλλειμμα ή σε άλλο έλλειμμα κοινωνικό-πολιτισμικής ευκαιρίας.
Πως μπορεί να καταλάβει κανείς ότι έχει δυσλεξία ;

Συνήθως:

 

•    Οι οργανωτικές δεξιότητες εμπλέκονται
•     Το ‘’3’’ γίνεται ‘’ε’’ και το αντίθετο
•     Θέλει να γράψει ‘’το κεφάλι του’’ και γράφει ΄΄καιφάλι του’’
•     Τα γράμματα μπορεί να αλλάζουν θέση : ‘’τι υπχήρε’’
•     Δεν ξεχωρίζουν οι λέξεις ‘’φακέςήμακαρόνιαθα φάμε; ’’

 

Αυτός που μπορεί όμως να δώσει τη σίγουρη διάγνωση είναι ο ειδικός μέσω εξειδικευμένων διαγνωστικών κριτήριων.
Στην διαδικασία της αξιολόγησης των μαθησιακών δυσκολιών εμπλέκονται ο δάσκαλος της τάξης, ειδικός παιδαγωγός, σχολικός ψυχολόγος και στον βαθμό που κρίνεται χρήσιμο λογοθεραπευτής και εργοθεραπευτής. Η συμμετοχή της οικογένειας για την πορεία του προγράμματος είναι καταλυτική. Επίσης, είναι χρήσιμη η εκτίμηση από οφθαλμίατρο, Ω.Ρ.Λ./ που θα αξιολογήσουν την λειτουργική όραση και ακοή του μαθητή.

 

Έρευνες που γίνονται σχετικά με τις Μ. Δ. οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αν διαγνωστούν έγκαιρα μπορούν σε ένα αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο να αντιμετωπιστούν, ώστε ο μαθητής να μπορέσει να εκμεταλλευθεί στο έπακρον τις δυνατότητές του και να χτίζει παράλληλα την αυτοεκτίμησή του, εντασσόμενος ομαλότερα στην ομάδα.

Συμβουλές για γονείς:

• Να δείξετε ενδιαφέρον για την καθημερινή ζωή του παιδιού στο σχολείο, ρωτώντας το πώς τα πέρασε, αν έπαιξε εκεί και όχι μόνο για τα  μαθήματά του. Να του παρέχετε ερεθίσματα για αφήγηση των εμπειριών του, δηλαδή να «εκμεταλλεύεστε» κάθε ευκαιρία για μάθηση.
• Να το μάθετε να ελέγχει την τσάντα του από το βράδυ, αν είναι έτοιμη και να του υπενθυμίζετε να σημειώνει στο πρόχειρό του ότι επιπλέον πρέπει να θυμηθεί για τα μαθήματά του κ.τ.λ.
• Να μην φωνάζετε στο παιδί αλλά να του φέρεστε με ευγένεια και σεβασμό, ώστε το παιδί να προσπαθεί να ανταποδώσει την ίδια συμπεριφορά.
• Η μελέτη να ξεκινά την ίδια ώρα, να γίνονται διαλείμματα, ανά τακτά προγραμματισμένα διαστήματα, έτσι ώστε να μην πιέζεται συνεχώς.
• Ανακαλύψτε ένα θετικό χαρακτηριστικό του παιδιού σας και επιβραβεύσε με ειλικρίνεια τις θετικές του προσπάθειες.
• Αν το παιδί σας αρνείται να γράψει, μπορείτε να το «ξεγελάσετε» έστω και λίγες φορές μόνο. Το να ασκήσετε πίεση πάνω του, σίγουρα δεν είναι ο καλύτερος τρόπος. Βρείτε κάποια στιγμή που είστε όντως απασχολημένοι και παρακαλέστε το να σας βοηθήσει γράφοντας π.χ τα ψώνια του σούπερ μάρκετ. Μην κάνετε εμπαιγμούς και σχόλια την ώρα που προσπαθεί να θυμηθεί π.χ ποιο «ι» βάζουμε στη λέξη τυρί, αλλά να του χαμογελάτε με αγάπη. Μην το συγκρίνετε με τον αδελφό του ή το φίλο του. Μην εκνευρίζεστε μαζί του για κάτι που δεν μπορεί να καταλάβει, αλλά να προσπαθείτε να βρίσκετε έναν ευκολότερο τρόπο.
• Κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό.
• Το χρόνο που ασχολείστε με το παιδί σας, να είστε αφοσιωμένοι σε αυτό και μόνο.
• Ποτέ ο γονιός δεν πρέπει να λύνει και να γράφει τις ασκήσεις του παιδιού, ακόμη και όταν αυτό είναι άρρωστο.
• Για να υπάρξει αρμονία στις σχέσεις γονιών και παιδιού επιβάλλεται η κατανόηση των αναγκών του, το ενδιαφέρον, η υπομονή, μα κυρίως πολύ ενθάρρυνση και επιβράβευση για οτιδήποτε καταφέρνει, όσο μικρό και ασήμαντο και αν είναι.

 

Ομάδες παιδιών

Η προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία αποτελεί μια βασική περίοδο για την ανάπτυξη του παιδιού. Στην περίοδο αυτή το παιδί εξελίσσεται  ραγδαία σε όλα τα επίπεδα: γλωσσικό, γνωστικό, νοητικό, κινητικό, ψυχοκοινωνικό/συναισθηματικό. Συμμετέχοντας ένα παιδί σε μία ομάδα δημιουργικής απασχόλησης  βοηθιέται τόσο στην ανάπτυξη του όσο και στην εκμάθηση δεξιοτήτων απαραίτητων για την μετέπειτα εξέλιξη του. Μέσω των ομάδων των παιδιών προάγονται:

•    η συναισθηματική νοημοσύνη
•    οι κοινωνικές τους δεξιότητες
•    η κριτική σκέψη
•    η αναγνώριση, κατανόηση και διαχείριση των συναισθημάτων
•    η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης
•    η αντιμετώπιση φόβων
•    η αποδοχή του διαφορετικού
•    ο σεβασμός στην φιλία
•    η βελτίωση του επιπέδου αντοχής στην ματαίωση

Οι ομάδες πραγματοποιούνται σε ένα δομημένο περιβάλλον και οι κανόνες ορίζονται από τους ειδικούς θεραπευτές. Η θεματολογία τους ποικίλει και οι δραστηριότητες που πραγματοποιούνται σε αυτές μπορεί να αφορούν ομαδικά παιχνίδια, παιχνίδια κοινωνικής αλληλεπίδρασης, κατασκευές-χειροτεχνίες ή ασκήσεις ψυχοκινητικής ανάπτυξης. Στο κέντρο μας από τον Φεβρουάριο του 2013 θα πραγματοποιούνται τέτοιες ομάδες σε εβδομαδιαία βάση η θεματολογία των οποίων θα ανακοινώνεται στις αρχές κάθε μήνα.

Ομάδες γονέων

Το Κέντρο μας διοργανώνει ομάδες γονέων, των οποίων τα παιδιά είναι προσχολικής, σχολικής και εφηβικής ηλικίας, ανεξαρτήτως πολιτισμικού και κοινωνικού υπόβαθρου. Στόχος των ομάδων είναι η ενημέρωση και η αφύπνιση των γονέων πάνω σε θέματα που αφορούν τα παιδιά τους, αλλά και η ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών μεταξύ των συμμετεχόντων-γονέων. Οι ομάδες γονέων θα εστιάσουν σε ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητα και τις ανάγκες της σύγχρονης οικογένειας, όπως:

•    οι σχέσεις γονέων και παιδιών
•    θέματα χειρισμού, συμπεριφοράς, ορίων και διαπαιδαγώγησης
•    ζητήματα που προκύπτουν μέσα στα πλαίσια στα οποία κινούνται τα παιδι σχολείο, ομάδες συνομηλίκων
•    τυχόν δυσκολίες σε μαθησιακό και γνωστικό επίπεδο
•    οι σχέσεις μεταξύ αδερφών μέσα στην οικογένεια
•    οι σχέσεις ανάμεσα στο ζευγάρι
•    οι σχέσεις της πυρηνικής με τη διευρυμένη οικογένεια (εμπλοκή παππούδων – γιαγιάδων)
•    θέματα και δυσκολίες που προκύπτουν και εξελίσσονται στην περίοδο της εφηβείας και στη φάση αποχώρησης των παιδιών από το σπίτι.

Με την επιστημονική αλλά και ανθρώπινη υποστήριξη των συντονιστών, τα μέλη της ομάδας καλούνται να διαπραγματευτούν και να συζητήσουν τρόπους που αφορούν στην οργάνωση και διαχείριση του ελεύθερου χρόνου και της καθημερινότητας με το παιδί, τους τρόπους επικοινωνίας μεταξύ των μελών της οικογένειας, καθώς και θέματα που προκύπτουν από τους ίδιους τους συμμετέχοντες μέσα από την αλληλεπίδραση κατά τη διάρκεια της ομαδικής διαδικασίας.  Οι ασκήσεις θα είναι βιωματικές και όχι απαραίτητα προσωπικές. Τέλος, στις ομάδες γονέων παρέχεται ένα ψυχολογικά ασφαλές πλαίσιο και αποτελεί ένα χώρο δυναμικής αλληλεπίδρασης, έκφρασης και προσωπικής ανάπτυξης, μέσα στον οποίο διακινούνται εμπειρίες και ιδέες, ικανές να προάγουν τα ζητήματα και τα προβλήματα της σύγχρονης οικογένειας. Βασικός μας στόχος είναι οι γονείς να εκπαιδευτούν, έτσι ώστε, να νιώθουν ότι είναι καλοί και χρήσιμοι γονείς.